Zgrada u ul. Milojka Lešjanina br.52, koju baštini i Društvo arhitekata Niša i koja je pod zaštitom Zakona od 1986., podignuta je 1900. godine kao stambeni objekat u stilu secesije. Ona danas predstavlјa legat gospodina Nauma Ćermila, građevinskog trgovca iz Niša, koji ju je 1926. godine zaveštao niškim arhitektama i inžinjerima. Sticajem okolnosti uoči, za vreme i nakon II svetskog rata, u zgradu su se tek 1979. uselili oni kojima je ona zaveštana pedesetak godina ranije. Na žalost objekat se tada već nalazio u ruiniranom stanju, a sledećih 25 godina se razmišlјalo kako da se ova lepa zgrada spasi od dalјeg propadanja.
U jesen 2004. godine započeti su razgovori sa gradskim strukturama o obnovi zgrade kroz program „Lepa Srbija“ koji su finansirale međunarodne nevladine organizacije i Grad Niš u odnosu 70:30%. Do kraja 2004. godine zgrada je ušla u pomenuti program obnove, a u proleće 2005. urađen je projekat obnove u Zavodu za zaštitu spomenika kulture Niš.
U junu mesecu je od strane rukovodioca programa „Lepa Srbija“ i gradskih struktura raspisan tender za izvođenje radova na sanaciji i obnovi fasade zgrade, na kome je kao najpovolјniji ponuđač izabran GP „Građevinar“ sa ponudom u vrednosti od 2.778.780 dinara.
Radovi su započeti u julu mesecu i radilo se paralelno na obnovi fasade i krova. U međuvremenu je pristigla donacija od „Potisja“ iz Kanjiže, biber crep za pokrivanje krova u vrednosti od oko 400.000 dinara, što je omogućilo da se sa izvođačem ugovore dodatni radovi na otkopavanju podruma od nagomilanog šuta, njegovoj sanaciji i pretvaranju u galerijski prostor. Radovi na obnovi fasade i krova zgrade, kao prva faza radova, u vrednosti od 1.934.658 dinara, okončani su krajem novembra 2005. godine, kada su i primlјeni od strane nadzornih organa.
U proleće 2006. krenuo je nastavak radova. „Građevinar“ je izvodio radove na drugoj fazi, u prizemlјu i podrumu objekta, u vrednosti od 733.539 dinara, a sa preduzećem „Neimarprojekt“ su ugovoreni i započeti radovi na uređenju enterijera prizemlјa u vrednosti od 274.000 dinara. Do kraja oktobra svi ovi radovi su završeni i naša zgrada je u novom ruhu dočekala Dane arhitekture 2006, kada je promovisana novoizgrađena Galerija DAN-a, kao i uređen kancelarijski prostor u prizemlјu sa kuhinjom i sanitarnim čvorom.
Preostale radove na našoj zgradi (treća faza) – raščišćavanje i uređenje tavanskog prostora pretvaranjem u potkrovni (bez uređenja enterijera) i izradu ogradnih stubova oko parcele, u vrednosti od 510.584 dinara, „Građevinar“ je okončao u septembru 2008. godine. Nakon toga je od šuta i preostalog građevinskog materijala raščišćeno i dvorište zgrade.
Uprkos kašnjenju druge i treće faze radova, zbog problema koje je imao izvođač radova „Građevinar“, mora se konstatovati da su svi radovi izvedeni veoma kvalitetno i do kraja.
Vrednost nabrojanih izvedenih radova iznosila je 3.433.000 dinara. U ovu sumu nisu ušle donacije mnogih privrednih subjekata i pojedinaca u vidu građevinskog materijala, izvedenih radova i kupovine opreme, koji su bitno pomogli obnovi zgrade našeg društva i kojima se i ovom prilikom zahvalјujemo, a čime se ukupna vrednost izvedenih radova zaokružuje na oko 50.000 evra.
Radovi koji nam u budućem periodu predstoje, a koji će zaokružiti obnovu zgrade, u predračunskoj vrednosti od oko 15 000 evra, jesu: uređenje enterijera potkrovlјa zgrade izgradnjom i uređenjem hola, kancelarijskog prostora, sale za sastanke i mokrog čvora sa čajnom kuhinjom, izrada metalne ograde između stubova oko cele parcele i kao posebna faza, uređenje i ozelenjavanje dvorišta naše zgrade.
Miodrag Medar,arh.